40% van afvaltransporten verloopt illegaal
Afgedankte computers, gsm's en tv's worden illegaal naar Afrika en Azië gevoerd, waar ze op de afvalberg belanden, terwijl de waardevolle grondstoffen hier gerecycleerd kunnen worden. De technologiefederatie Agoria slaat alarm en vraagt meer controles.
Afgedankte computerschermen, gsm's, televisies en ander elektronica bevatten grondstoffen die in België perfect kunnen worden gerecycleerd. Die grondstoffen krijgen een tweede leven in hoogtechnologische toepassingen, zoals zonnecellen, batterijen voor hybride wagens en wifi. 'Maar door de illegale afvaltransporten naar Afrika en Azië hebben onze technologiebedrijven grondstoffen te weinig', zegt Patrick Van den Bossche, directeur Metalen en Materialen van de technologiefederatie Agoria.
Hij schat dat 40procent van de afvaltransporten die ons land verlaten, illegaal is. 'Er bestaat een verbod op de uitvoer van elektronisch schroot naar Afrika en Azië', zegt Van den Bossche. 'Omdat zij technisch niet in staat zijn dat afval op een milieuvriendelijke manier te verwerken en de grondstoffen te recycleren. Maar de export van afval wordt gecamoufleerd. Het gaat zogenaamd om tweedehandsmateriaal. Onder meer vanuit de haven van Antwerpen worden tweedehandsautowrakken naar Afrika verscheept die volgestouwd zijn met afgedankte computers, gsm's en batterijen. Containers vol met zogezegde tweedehandstelevisies, -koelkasten en -wasmachines varen naar Azië, terwijl die elektronica daar vaak niet opnieuw wordt gebruikt.'
Maatschappelijk verlies
Wat gebeurt er dan wel mee? Van den Bossche: 'Uit de elektronica worden gemakkelijk te recycleren grondstoffen gehaald, zoals koper en aluminium, de rest belandt op de afvalberg. Ongezond voor de mensen ginder, maar ook een groot maatschappelijk verlies, want wij kunnen uit dat materiaal nog wel veel grondstoffen halen voor recyclage. Kobalt, indium, de platinagroep van metalen, enzovoort. Grondstoffen die weinig beschikbaar zijn in Europa. De recyclage zou onze afhankelijkheid van de invoer van grondstoffen moeten verminderen, maar door die illegale afvaltransporten gebeurt dat niet.'
Van den Bossche geeft het voorbeeld van gsm's. 'Er zijn websites die adverteren dat ze 20 euro geven voor uw afgedankte gsm. Maar de materiaalkosten voor een gsm bedragen amper één euro. Via Frankfurt worden gsm's naar China verscheept, waar mensen bepaalde componenten, zoals lenzen, uit het toestel halen en die dan weer verkopen. Zulke onderdelen brengen wel meer op. Ook het koper wordt nog gerecycleerd, de rest komt op de afvalberg terecht. Terwijl Belgische bedrijven in staat zijn ook gallium uit die gsm's te winnen, een zeldzame grondstof nodig voor de productie van zonnecellen.'
Agoria vraagt meer controles. 'In de haven van Antwerpen wordt amper 1 procent van die afvalstroom gecontroleerd', zegt Van den Bossche. 'Van de gecontroleerde zogenaamde “tweedehandsautowrakken, bleek 20 procent in overtreding te zijn. Het probleem moet wel Europees worden aangepakt, want anders verplaatst de handel zich gewoon naar een andere haven.' (Bron: De Standaard)